کد مطلب:212738 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:35
اولین تصنیف کننده کتاب در اسلام
آل ابی شعبه همگی ثقات و محل رجوع مردم بوده و عبیدالله بزرگ و وجیه ایشان است. او كتابی تصنیف كرده كه بر حضرت صادق (ع) عرضه نمودند، و آن جناب كتاب را تصحیح و تحسین نموده و فرموده: از برای مخالفین، در فقه، مثل این كتاب نیست. [1] .
گفته شده است: آن اولین كتابی بوده كه شیعه تصنیف كرده است. [2] .
نویسنده گوید: این مطلب نمی تواند درست باشد، چون همان طور كه ابن شهر آشوب گفته، اول كسی كه كتاب در اسلام تصنیف كرد، حضرت امیرالمؤمنین (ع) است. و ظاهرا همان كتاب علی (ع) است كه در احادیث اهل بیت مذكور می گردد، و از آن احكام بسیاری نقل شده، و گاهی اهل بیت (ع) می فرمایند: «یافتیم آن را در كتاب علی (ع)». [3] .
بعد از امیرالمؤمنین (ع)، كسی كه كتاب تصینف كرده، سلمان فارسی (ره) است، و بعد
[ صفحه 282]
از او، ابوذر غفاری و سپس اصبغ بن نباته، و بعد از او، عبیدالله بن ابی رافع كاتب امیرالمؤمنین (ع) است كه كتابی در قضایای حضرت علی (ع) نوشته و نیز كتابی مشتمل بر اسامی كسانی كه در جنگ جمل و صفین و نهروان ملازمت ركاب امیرالمؤمنین (ع) را داشتند، دارد. [4] .
و بعد از آن، صحیفه سجادیه را، مولای ما، حضرت زین العابدین (ع) مرقوم فرمود.
و نیز از كسانی كه در عصر امام صادق (ع) كتاب تصنیف كرده و به محضر حضرت عرضه داشته اند، عبدالملك بن جریح است كه حضرت كتاب او را تصدیق نمود [5] ؛ و از مطالب آن استفاده می گردد كه وی از بزرگان و ثقات شیعه و معتمدین است. [6] او در سال 149 وفات یافته است.
گفته شده است: آن اولین كتابی بوده كه شیعه تصنیف كرده است. [2] .
نویسنده گوید: این مطلب نمی تواند درست باشد، چون همان طور كه ابن شهر آشوب گفته، اول كسی كه كتاب در اسلام تصنیف كرد، حضرت امیرالمؤمنین (ع) است. و ظاهرا همان كتاب علی (ع) است كه در احادیث اهل بیت مذكور می گردد، و از آن احكام بسیاری نقل شده، و گاهی اهل بیت (ع) می فرمایند: «یافتیم آن را در كتاب علی (ع)». [3] .
بعد از امیرالمؤمنین (ع)، كسی كه كتاب تصینف كرده، سلمان فارسی (ره) است، و بعد
[ صفحه 282]
از او، ابوذر غفاری و سپس اصبغ بن نباته، و بعد از او، عبیدالله بن ابی رافع كاتب امیرالمؤمنین (ع) است كه كتابی در قضایای حضرت علی (ع) نوشته و نیز كتابی مشتمل بر اسامی كسانی كه در جنگ جمل و صفین و نهروان ملازمت ركاب امیرالمؤمنین (ع) را داشتند، دارد. [4] .
و بعد از آن، صحیفه سجادیه را، مولای ما، حضرت زین العابدین (ع) مرقوم فرمود.
و نیز از كسانی كه در عصر امام صادق (ع) كتاب تصنیف كرده و به محضر حضرت عرضه داشته اند، عبدالملك بن جریح است كه حضرت كتاب او را تصدیق نمود [5] ؛ و از مطالب آن استفاده می گردد كه وی از بزرگان و ثقات شیعه و معتمدین است. [6] او در سال 149 وفات یافته است.
[1] رجال نجاشي، ص 160 - فهرست طوسي، ص 203.
[2] خلاصة الاقوال، علامه حلي، ص 56.
[3] مرحوم سيد شرف الدين، در كتاب مولفوالشيعه، ص 15 - 13، گويد: اول كسي كه در اسلام، كتاب تأليف كرد، علي (ع) بود. آن حضرت پس از فراغت از كتاب خدا، به تأليف كتاب ديات كه در آن زمان به صحيفه معروف بود پرداخت. و همچنين كتابي براي حضرت فاطمه زهرا (س) تأليف كرد كه در نزد فرزندانشان به مصحف فاطمه (س) معروف بود. و گمان من بر آن است كه اين كتاب، قبل از صحيفه ديات، تأليف شده است.
[4] ابن نديم گويد: اولين كتابي كه شيعه تصنيف كرده، كتاب سليم بن قيس هلالي است، كه ابان بن ابي عياش از او روايت كرده است (فهرست ابن النديم، ص 308 - 307).
[5] تنقيح المقال، ج 2، ص 229، رديف 7493.
[6] گرچه كشي، در رجالش، و علامه حلي، در خلاصه، او را از رجال عامه دانسته اند.